Dialoog over inzetbaarheid en maatwerk in de praktijk
Tij
dens workshops ‘ dialoog over inzetbaarheid’ die ik als adviseur en trainer duurzame inzetbaarheid geef, bij een ziekenhuis in het westen des lands, komen er interessante en belangrijke onderwerpen uit de praktijk naar voren. Maatwerk is een van de terugkerende onderwerpen…
Bij duurzame inzetbaarheid hoort maatwerk omdat geen mens en situatie hetzelfde is. De dialoog is nodig om tot maatwerkafspraken te komen. En maatwerk is nodig om de duurzame inzetbaarheid te vergroten. Logisch maar in de praktijk niet zo makkelijk. Maatwerk gaat over gelijke mogelijkheden en niet over krijgen wat je wilt. Het zijn afspraken tussen medewerker en leidinggevende en het team die passend bij de werksituatie en bij de medewerker zelf. Ze hebben voordeel voor allen of ten minste geen nadeel. Zo is bijvoorbeeld een afspraak met afdelingssecretaresses om vroeg te beginnen voordeel voor hen (vroeg naar huis), maar ook voordeel voor de afdeling en collega’s, want er is al vroeg iemand aanwezig. Zo is er sprake van win-win-win
Een maatwerkafspraak is dus altijd situationeel én tijdelijk. Je spreekt het met elkaar af voor bepaalde periode en legt de afspraak schriftelijke en duidelijk vast. Na die periode kun je gezamenlijk overeenkomen te stoppen of te verlengen. De basis voor maatwerk afspraken ligt in de volwassen arbeidsrelatie: waarin samen wordt gewerkt aan een oplossing. Het is een gelijkwaardige uitwisseling, gebaseerd op vertrouwen. Waarin werkgever en medewerker wederzijds investeren en van waarde voor elkaar zijn.
Zorgen dat maatwerk win-win-win en tijdelijk is zorgt er voor dat er geen ‘verworven recht’ ontstaat en dat er geen sprake is van precedent werking voor andere afdelingen. Het is immers een afspraak op maat in die werksituatie met die bepaalde medewerker en dat specifieke team.
Maatwerk-afspraken met voor iedereen win-win-win kun je ok bereiken door in/ met het team te bespreken wat de individuele wensen en behoeften zijn en hoe je elkaar daarin tegemoet kunt komen zonder dat het werk er onder lijdt. Zo kan het zijn dat één medewerker tijdelijk korter wil werken i.v.m. mantelzorgtaken, een ander een opleiding wil doen en nog een ander een maand op reis of weer een andere een verschuiving van taken. Je kunt met elkaar de puzzel passend te maken door bijvoorbeeld degene die een maand op vakantie wil tijdelijk extra te laten werken om de uren voor de andere collega tijdelijk op te vangen en anders om. Zo heeft iedereen de mogelijkheid om aan haar inzetbaarheid te werken op een manier die passend is voor haar, terwijl het werk gewoon doorgaat.
Leidinggevenden vertellen me dat medewerkers soms ook meer eisen stellen. Zoals: “ kun je me er een periodiek bij geven”. Ook daar kunnen maatwerkafspraken over gemaakt worden op basis van de volwassen arbeidsrelatie. Heeft de medewerker het ‘verdient’ door extra inspanningen of gaat zij er iets extra’s voor doen om het te ‘verdienen? Goed om daar de dialoog over te voeren. De gelijkwaardige uitwisseling en dus win-win voor betrokkenen is het uitgangspunt.
Maatwerk is nodig om de duurzame inzetbaarheid te vergroten, maar in de praktijk lang niet altijd gemakkelijk.